Microsoft Đưa AI Vào Edge: Trợ Lý Ảo Copilot Chính Thức Tham Chiến

Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo đang dần định hình lại cách chúng ta tương tác với thế giới số, Microsoft tiếp tục mở rộng ảnh hưởng của mình bằng một bước tiến mới: thử nghiệm Chế độ Copilot trên trình duyệt Edge. Đây không chỉ là một bản cập nhật chức năng đơn thuần, mà là bước khởi đầu cho tầm nhìn dài hạn của Microsoft về trình duyệt AI tích hợp sâu, nơi người dùng không chỉ truy cập web mà còn có một trợ lý kỹ thuật số đồng hành, hiểu ngữ cảnh và hỗ trợ tác vụ trong thời gian thực.

Sự ra đời của Copilot Mode cho thấy Microsoft đang nỗ lực tái định nghĩa vai trò của trình duyệt từ công cụ truy cập thông tin thụ động trở thành một nền tảng tương tác thông minh. Trong tương lai không xa, việc lướt web sẽ không còn là quá trình đơn độc, mà là một cuộc đối thoại với một hệ thống AI hiểu bạn, biết bạn cần gì và sẵn sàng hành động thay bạn khi cần thiết.

1. Chế độ Copilot Mode

Tương tự như tên gọi, Copilot không nhằm thay thế người dùng trong việc điều khiển trình duyệt, mà đóng vai trò đồng hành như một cơ phó trên chuyến hành trình số. Với khả năng phân tích ngữ cảnh sâu, Copilot có thể hiểu được nội dung người dùng đang xem, xác định mục tiêu tương tác và thậm chí đưa ra gợi ý hành động phù hợp.

Chẳng hạn, nếu người dùng đang tra cứu thông tin về một chuyến du lịch, Copilot có thể chủ động đề xuất so sánh giá vé, tạo lịch trình, lưu lại điểm đến yêu thích, hay nhắc nhở đặt vé trước khi hết chỗ. Nếu người dùng đang làm việc với email hoặc tài liệu, Copilot có thể hỗ trợ tóm tắt, viết lại nội dung theo ngữ cảnh hoặc tạo bản nháp email phản hồi.

Tuy nhiên, như bất kỳ công nghệ mới nào, Copilot Mode hiện vẫn đang ở giai đoạn thử nghiệm. Mức độ chính xác trong việc hiểu mục tiêu người dùng, khả năng phản ứng nhanh với dữ liệu thay đổi liên tục và sự liền mạch trong giao diện trải nghiệm là những yếu tố cần thời gian để kiểm chứng. Mặc dù Microsoft đang đặt nhiều kỳ vọng nhưng chính phản hồi của người dùng mới quyết định liệu Copilot có trở thành một tính năng đột phá hay chỉ là một tiện ích bị lãng quên.

Microsoft cho biết, chế độ vẫn đang ở giai đoạn thử nghiệm, người dùng cần chủ động bật nếu muốn sử dụng và hiện được cung cấp miễn phí cho người dùng Mac hoặc PC có quyền truy cập Copilot

Hiện tại, Microsoft chưa bật mặc định Copilot Mode cho toàn bộ người dùng Edge. Người dùng muốn trải nghiệm tính năng này cần truy cập phần cài đặt, kích hoạt thủ công và đặc biệt phải là người dùng có tài khoản đủ điều kiện để sử dụng Copilot, một dịch vụ AI đa năng do Microsoft phát triển, tích hợp từ các mô hình ngôn ngữ của OpenAI như GPT-4.

Điều đáng mừng là Copilot Mode không giới hạn hệ điều hành. Người dùng Mac và PC đều có thể sử dụng, miễn là họ truy cập Edge và có quyền kích hoạt Copilot. Đây là một động thái khôn ngoan của Microsoft nhằm mở rộng đối tượng người dùng, không bị giới hạn trong hệ sinh thái Windows.

Về lâu dài, khi Copilot Mode được hoàn thiện và chứng minh giá trị thực tế, Microsoft có thể sẽ tích hợp tính năng này mặc định trên tất cả các phiên bản Edge. Nhưng ở thời điểm hiện tại, sự lựa chọn chủ động từ người dùng vẫn là yếu tố then chốt để Copilot Mode phát huy vai trò thử nghiệm đúng nghĩa.

2. Cách thức hoạt động

Khi kích hoạt, người dùng sẽ thấy tab mới cho phép tìm kiếm, trò chuyện và điều hướng web với sự trợ giúp của Copilot. Khi truy cập một trang web nhất định, họ cũng có thể nhờ trợ lý này hỗ trợ thêm

Một điểm nổi bật của Copilot Mode là giao diện tương tác được thiết kế tối giản nhưng tinh tế. Ngay khi được kích hoạt, một tab mới sẽ xuất hiện, đóng vai trò như trung tâm giao tiếp giữa người dùng và AI. Tại đây, người dùng có thể gõ câu hỏi, tìm kiếm thông tin, yêu cầu tóm tắt nội dung hoặc đề xuất hành động liên quan đến trang web đang mở.

Khác với các công cụ chatbot AI truyền thống vốn hoạt động như một cửa sổ riêng biệt, Copilot trên Edge được tích hợp trực tiếp vào trình duyệt, giúp trải nghiệm liền mạch và không gián đoạn. Người dùng không cần chuyển qua lại giữa nhiều cửa sổ hay ứng dụng, từ đó tiết kiệm thời gian và tập trung hơn vào mục tiêu chính.

Đặc biệt, khi người dùng đang duyệt một trang web cụ thể, chẳng hạn một bài viết dài, một bảng sản phẩm so sánh hay một bài hướng dẫn công thức nấu ăn, Copilot có thể truy cập ngữ cảnh của trang và đưa ra các gợi ý, hành động hoặc phản hồi phù hợp. Khả năng hiểu nội dung theo ngữ cảnh và phản hồi trực tiếp ngay trên giao diện trình duyệt là điểm khác biệt lớn so với các tiện ích mở rộng AI đang có mặt trên thị trường.

Ví dụ, người dùng có thể hỏi công thức nấu ăn mình đang xem chuyển thành phiên bản thuần chay thế nào và Copilot sẽ đề xuất nguyên liệu thay thế. Họ có thể đặt câu hỏi như vậy cho chatbot nhưng tính năng mới giúp tiết kiệm thao tác mở chatbot rồi nhập lại câu hỏi. Họ cũng có thể trực tiếp yêu cầu AI hiển thị toàn bộ công thức để không cần đọc phần giới thiệu hay "câu chuyện cuộc sống" đi kèm với các công thức nấu ăn online.

Một ví dụ cụ thể giúp hình dung rõ hơn vai trò của Copilot Mode là việc hỗ trợ xử lý thông tin trên các trang web công thức nấu ăn. Trong nhiều năm qua, người dùng internet thường tỏ ra khó chịu với việc phải cuộn qua hàng trăm từ giới thiệu, câu chuyện cá nhân, lời cảm ơn và kinh nghiệm sống trước khi tìm được đoạn ghi nguyên liệu hoặc hướng dẫn nấu.

Với Copilot Mode, điều này không còn là vấn đề. Khi truy cập vào một bài viết về món ăn, người dùng chỉ cần yêu cầu Copilot tóm tắt công thức, hiển thị nguyên liệu hoặc thậm chí chuyển đổi món ăn đó thành phiên bản ăn kiêng, thuần chay hoặc không chứa gluten. Copilot sẽ phân tích nội dung trong trang, trích xuất phần cần thiết và trình bày lại một cách súc tích, logic và dễ hiểu.

Việc tiết kiệm thời gian, giảm thao tác thừa và tăng độ chính xác trong tiếp cận thông tin là những giá trị rõ rệt mà Copilot mang lại. Không dừng lại ở ẩm thực, tính năng này còn hữu ích trong giáo dục, chăm sóc sức khỏe, hướng dẫn kỹ thuật hoặc tài liệu pháp lý, những lĩnh vực mà việc truy cập nhanh thông tin chính là yếu tố then chốt.

Với sự cho phép của người dùng, Copilot có thể xem mọi tab đang mở để hiểu họ đang đọc gì. Điều này hữu ích khi cần so sánh sản phẩm hoặc nghiên cứu online, ví dụ so giá vé máy bay hoặc giá phòng khách sạn trên nhiều trang web. Copilot cũng cho phép nhập liệu bằng giọng nói, hữu ích cho người không rành công nghệ khi đặt dịch vụ trực tuyến hoặc người hạn chế vận động

Một điểm rất đặc biệt của Copilot Mode là khả năng hoạt động như một "tác nhân AI" thực thụ có thể quan sát, phân tích và đưa ra phản hồi dựa trên toàn bộ bối cảnh trình duyệt. Với sự đồng ý của người dùng, Copilot có thể xem các tab đang mở để hiểu người dùng đang làm gì, từ đó cung cấp trợ giúp mang tính hệ thống.

Điều này cực kỳ hữu ích trong các tình huống so sánh sản phẩm chẳng hạn khi người dùng mở ba trang web bán vé máy bay để tìm chuyến bay rẻ nhất. Copilot có thể tổng hợp thông tin, so sánh giá, xác định các ưu đãi tiềm năng và đề xuất lựa chọn tối ưu nhất. Tương tự, khi người dùng tìm phòng khách sạn hoặc thiết bị điện tử, việc tổng hợp dữ liệu từ nhiều nguồn giúp giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian ra quyết định.

Ngoài ra, tính năng nhập liệu bằng giọng nói được tích hợp giúp mở rộng đối tượng sử dụng. Những người lớn tuổi, người gặp khó khăn về thị lực hoặc vận động hoặc đơn giản là người không quen dùng bàn phím máy tính, có thể nói chuyện trực tiếp với Copilot để đặt hàng, tìm thông tin hoặc điền biểu mẫu. Đây là bước tiến hướng tới một trình duyệt mang tính bao trùm, phục vụ đa dạng người dùng và không để ai bị bỏ lại phía sau trong cuộc cách mạng công nghệ.

3. Những bước tiến của Copilot trong tương lai

Thời gian tới, Copilot có thể nhắc người dùng tiếp tục công việc hay dự án đang làm dở bằng cách đề xuất các bước tiếp theo

Không chỉ phản ứng theo lệnh tức thì, Microsoft đang lên kế hoạch để Copilot trở thành một trợ lý có trí nhớ có khả năng theo dõi công việc dang dở và đưa ra lời nhắc hoặc đề xuất hành động tiếp theo. Điều này biến Copilot từ một chatbot thông minh thành một “trợ lý làm việc” thực sự.

Chẳng hạn, nếu người dùng hôm trước đang viết bài thuyết trình trên Word Online và hôm nay mở lại trình duyệt, Copilot có thể đề xuất mở lại file đó, gợi ý tiếp tục từ đoạn đã dừng hoặc đưa ra tài liệu tham khảo liên quan. Nếu người dùng đang lên kế hoạch cho chuyến đi du lịch, Copilot có thể tổng hợp thông tin vé máy bay, khách sạn, lịch trình và nhắc nhở hoàn tất các bước còn thiếu.

Tính năng này đòi hỏi khả năng ghi nhớ tạm thời, hiểu ngữ cảnh liên tục và cá nhân hóa hành vi, điều mà Microsoft đang đầu tư mạnh mẽ với các mô hình AI được huấn luyện riêng cho Edge. Nếu thành công, Copilot sẽ là công cụ lý tưởng để nâng cao hiệu suất cá nhân trong thời đại làm việc từ xa và đa nhiệm.

Sử dụng web theo hướng "tác nhân" được xem là bước tiến lớn tiếp theo trong cuộc đua trình duyệt AI nhưng hiện chưa thể đánh giá xem người dùng có chấp nhận rộng rãi hay không. Trò chuyện qua lại với AI có thể không nhanh hay tiện hơn việc tự làm, tùy vào mức độ quen thuộc của người dùng với website. Ngoài ra, việc kích hoạt một chế độ với khả năng "nhìn và nghe" khi lướt web có thể khiến một số người cảm thấy không yên tâm.

Việc tích hợp Copilot Mode trong Edge là một bước đi tiên phong trong hướng tiếp cận "AI tác nhân" nơi AI không chỉ phản hồi mà chủ động hành động thay người dùng dựa trên ngữ cảnh. Đây là xu hướng được nhiều công ty công nghệ lớn theo đuổi, vì nó hứa hẹn tạo ra trải nghiệm cá nhân hóa sâu, tiết kiệm thời gian và tối ưu hiệu quả số.

Tuy nhiên, việc áp dụng rộng rãi mô hình này vẫn là một câu hỏi mở. Không phải người dùng nào cũng sẵn sàng trò chuyện với AI trong quá trình lướt web. Với những người quen thao tác tay, việc nhập lệnh có thể nhanh hơn hỏi đáp. Ngoài ra, độ chính xác của AI vẫn còn bị giới hạn trong những tình huống phức tạp, đòi hỏi khả năng suy luận sâu hoặc kiến thức chuyên ngành.

Một mối quan tâm lớn nữa là quyền riêng tư. Việc Copilot có thể “xem” mọi tab đang mở, “nghe” lệnh thoại và phân tích hành vi lướt web sẽ khiến một số người cảm thấy bị giám sát, mất kiểm soát hoặc lo ngại dữ liệu bị thu thập. Microsoft cần làm rõ các chính sách bảo mật, cho phép người dùng kiểm soát dữ liệu của mình và đảm bảo rằng không có dữ liệu nào bị chia sẻ ngoài ý muốn.

Việc triển khai Copilot Mode cần đi kèm một chiến lược giáo dục người dùng rõ ràng, minh bạch trong cơ chế hoạt động, kiểm soát linh hoạt và khả năng tắt bất cứ lúc nào. Chỉ khi người dùng cảm thấy an toàn và thấy được giá trị rõ ràng, Copilot mới có cơ hội trở thành tính năng thiết yếu trong hành trình phát triển của Edge.