Animation: Nghệ Thuật Tạo Hình Ảnh Sống Động Và Những Thể Loại Phổ Biến Nhất!

Animation (hoạt hình) không còn chỉ giới hạn trong phim ảnh mà đã mở rộng sang nhiều lĩnh vực như quảng cáo, truyền thông, giáo dục và thậm chí cả y học. Nếu để ý, bạn sẽ thấy Animation xuất hiện ở khắp mọi nơi: từ những bộ phim hoạt hình đình đám của Disney, Pixar đến những video quảng cáo sinh động trên YouTube hay thậm chí là giao diện động trên các ứng dụng di động.

Nhưng bạn đã bao giờ tự hỏi Animation thực sự là gì? Làm thế nào để tạo ra những hình ảnh chuyển động mượt mà mà chúng ta nhìn thấy hàng ngày? Và có bao nhiêu loại Animation khác nhau? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá thế giới Animation, từ khái niệm cơ bản đến các thể loại phổ biến mà bất kỳ ai quan tâm đến thiết kế đồ họa và phim hoạt hình cũng nên biết.

1. Animation là gì?

Animation (hoạt hình) là quá trình tạo ra hình ảnh chuyển động bằng cách hiển thị một chuỗi hình ảnh tĩnh theo một tốc độ nhất định. Nhờ vào nguyên lý thị giác của con người, khi các hình ảnh này được chiếu liên tiếp với tốc độ cao, chúng tạo ra ảo giác về sự chuyển động mượt mà.

Có thể hiểu đơn giản, nếu bạn từng thử vẽ từng bức hình nhỏ trên mép vở rồi lật nhanh trang giấy, bạn đã tạo ra một dạng hoạt hình đơn giản! Đây chính là cách hoạt động cơ bản của Animation.

2. Các thể loại Animation phổ biến

Animation có 5 thể loại khác nhau, và chắc chắn ai trong chúng ta cũng đã từng trải nghiệm ít nhất một trong số những dạng hoạt họa dưới đây.

2.1. Hoạt hình truyền thống (Traditional Animation)

Hoạt hình truyền thống là dạng hoạt họa lâu đời nhất trong danh mục kể trên. Nó còn có tên khác là Hand-draw Animation. Lý do bởi mọi đối tượng đều được vẽ ra trên giấy trong suốt. Và để có thể tạo ra chuyển động liên tiếp cho đối tượng, các nhà sáng tạo phải vẽ từng khung hình, từng cử động nhỏ một. Trung bình 1 giây khung hình (1s chuyển động của nhân vật) sẽ cần 12-24 bức vẽ, vậy một bộ phim 60 phút sẽ tốn rất nhiều công sức và thời gian của các nhà sáng tạo.

Vì các hình hoạt họa này tồn tại trên mặt phẳng nên nó thuộc dạng hình 2D (tuy nhiên không phải tất cả 2D Animation là thể loại truyền thống cũ). Các bộ phim hoạt hình nổi tiếng thế giới như: The Lion King (Vui sử tử), Aladdin (Aladdin và cây đèn thần) và nhiều bộ phim lâu đời trước, đều được vẽ thủ công bằng tay.

2.2. Hoạt hình 2D (2D Animation)

Như đề cập ở trên, dạng Animation truyền thống cũng được coi là 2D, tuy nhiên đó là khi thời đại chưa phát triển. Hiện nay khi công nghệ phát triển, một dạng Animation 2D khác đã phát triển mạnh mẽ dựa trên thuật toán Vector. Thuật toán này giúp nhà sáng tạo có thể chỉnh sửa kích thước tùy ý nên chuyển động sẽ mượt màng hơn. Hoặc tiếp tục sử dụng mà không cần phải vẽ lại từ đầu.

2.3. Hoạt hình 3D (3D Animation)

Ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học hiện đại, việc thiết kế hoạt hình 3D trên máy tính trở nên rất phổ biến. Nhưng điều đó không có nghĩa làm hoạt hình sẽ nhẹ nhàng hơn so với vẽ thủ công. Dù bằng bút chì hay bằng bàn phím, phim hoạt hình 3D vẫn là một thử thách lớn và tiếp tục phát triển trong tương lai.

Với phim Animation 3D, các nhà thiết kế sử dụng phần mềm để tạo ra cơ thể nhân vật, di chuyển nhân vật theo từng khung hình và tính toán chuyển động cho từng khung hình đó. Như đã nói, dòng phim hoạt hình 3D vẫn tiếp tục trên đà phát triển. Hãy nhìn thử định dạng 3D của bộ phim hoạt hình nổi tiếng của hãng Disney là Toy Story 1 (năm 1995) và Toy Story 4 (2019) dưới đây, chắc chắn bạn sẽ hiểu lí do vì sao 3D Animation là xu hướng làm phim hoạt họa thịnh hành nhất hiện nay.

2.4. Motion Graphics (Đồ họa chuyển động)

Motion Graphics là định dạng Animation cũng khá phổ biến, tuy nhiên không phải trong ngành phim ảnh mà chúng được sử dụng cho một số mục đích khác như: Motion Graphics có thể thuộc cả hai định dạng 2D và 3D. Ngoài ra, nó cũng không tập trung vào nhân vật mà dùng để truyền tải thông tin nhiều hơn, vì vậy mà các yếu tố đồ họa như: Text, font chữ, đường nét, hình khối, là thành phần phù hợp đối với loại hình hoạt họa này.

2.5. Stop Motion (Hoạt hình tĩnh vật)

Stop Motion có nguyên lý giống như hoạt hình truyền thống, nhưng thay vì vẽ tranh, nó sử dụng đối tượng tĩnh vật cho khung hình. Những đối tượng này sẽ được tạo nên bởi đất sét, mô hình Lego, các hình cắt giấy và nhiều hơn nữa. Các nhà làm phim sẽ phải chỉnh động tác cho đối tượng thủ công, chụp ảnh động tác và tiếp tục chỉnh. Điều này cũng tiêu tốn thời gian và công sức không kém so với vẽ tranh. Stop Motion chắc chắn có lịch sử lâu đời hơn dạng Animation khác, đặc biệt nếu so với dạng hoạt họa 3D hiện nay.

3. Phân biệt giữa Animation và Cartoon

Nhiều người thường nhầm lẫn giữa Animation và Cartoon, cho rằng chúng là một. Tuy nhiên, dù có mối liên hệ chặt chẽ, hai khái niệm này thực chất có những điểm khác biệt rõ ràng về bản chất, phạm vi và ứng dụng.

Animation (hoạt hình) là thuật ngữ chung chỉ quá trình tạo ra hình ảnh chuyển động từ nhiều khung hình liên tiếp. Animation không giới hạn ở một phong cách hay hình thức cụ thể mà bao gồm nhiều loại khác nhau như Traditional Animation, 2D Animation, 3D Animation, Stop Motion, Motion Graphics, v.v.

Cartoon (hoạt hình kiểu hoạt họa) là một thể loại con của Animation, thường mang phong cách vui nhộn, cường điệu hóa nhân vật và bối cảnh để tạo sự hài hước hoặc truyền tải thông điệp dễ hiểu. Cartoon thường gắn liền với phim hoạt hình, truyện tranh hoặc tranh biếm họa.

3.1. Điểm khác biệt giữa Animation và Cartoon

3.2. Cartoon có phải là Animation không?

Câu trả lời là có! Cartoon là một dạng của Animation, nhưng không phải tất cả Animation đều là Cartoon. Nếu như Cartoon chỉ gói gọn trong phong cách vui nhộn, cường điệu, thì Animation bao quát tất cả các phong cách và kỹ thuật khác nhau, từ hoạt hình truyền thống đến hoạt hình 3D siêu thực.

Ví dụ bộ phim Frozen là 3D Animation, nhưng không được coi là Cartoon vì phong cách thiết kế nhân vật mang tính chân thực hơn so với Tom and Jerry hay Looney Tunes.

4. Animation được ứng dụng ở đâu?

Ngành Animation đang trở thành một trong những lĩnh vực phát triển nhanh chóng, mở ra rất nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn. Nhờ vào sự bùng nổ của công nghệ và các ứng dụng trong điện ảnh, game, truyền thông, các ngành nghề liên quan đến Animation ngày càng đa dạng và phong phú.

Một số vị trí nghề nghiệp phổ biến trong ngành này bao gồm:

Nghệ sĩ VFX (VFX Artist): Chuyên tạo ra các hiệu ứng kỹ xảo đặc biệt trong phim, game và quảng cáo. Công việc này yêu cầu khả năng sáng tạo nội dung và thành thạo kỹ thuật hậu kỳ.

Nghệ sĩ Rigging: Người chuyên tạo hệ thống khung xương cho các nhân vật 3D, giúp mô hình hoạt động linh hoạt và tự nhiên. Đây là công việc có tính kỹ thuật cao và đòi hỏi sự tỉ mỉ trong từng chi tiết.

Chuyên viên thiết kế video marketing: Kết hợp giữa kiến thức về animation và marketing để tạo ra các video quảng cáo sáng tạo, hấp dẫn người xem và hiệu quả trong việc truyền tải thông điệp.

Chuyên viên làm phim hoạt hình: Sản xuất các bộ phim hoạt hình từ kịch bản, thiết kế nhân vật, cho đến việc tạo chuyển động và âm thanh, một trong những công việc trọng yếu của ngành Animation.

Nghệ sĩ Claymation: Chuyên sản xuất các phim hoạt hình bằng kỹ thuật stop-motion, sử dụng mô hình đất sét để tạo hình nhân vật và bối cảnh.

Ngành Animation không chỉ dừng lại ở phim ảnh, mà còn mở rộng sang các lĩnh vực khác như y học, giáo dục, và quảng cáo, giúp mang lại nhiều cơ hội phát triển sự nghiệp ở cả trong và ngoài nước.

Animation là một lĩnh vực rộng lớn với nhiều ứng dụng thực tế. Dù bạn là một người yêu thích phim hoạt hình, một designer hay một nhà làm phim, việc hiểu rõ về Animation sẽ giúp bạn có cái nhìn sâu hơn về cách hình ảnh chuyển động được tạo ra.