6 quy tắc cơ bản về phối màu dành cho người mới học thiết kế

Phối màu không chỉ là lựa chọn màu sắc, mà còn là nghệ thuật truyền tải cảm xúc và ý nghĩa qua hình ảnh. Nếu bạn là người mới bắt đầu, hiểu rõ các nguyên tắc cơ bản sẽ giúp bạn dễ dàng tạo ra những sản phẩm trực quan hấp dẫn. Dưới đây là tổng hợp các nguyên tắc phối màu cơ bản và cách ứng dụng chúng.

1.Tìm hiểu khái niệm về nguyên tắc phối màu trong thiết kế 

Nguyên tắc phối màu trong thiết kế là một yếu tố quan trọng nhằm đảm bảo tính thẩm mỹ và sự hài hòa trong sản phẩm. Một số nguyên tắc cơ bản bao gồm việc sử dụng bánh xe màu sắc để xác định các mối quan hệ giữa các màu. Cụ thể như: Phối màu tương phản, phối màu bổ sung, hoặc phối màu tương đồng.

Mua Photoshop Bản Quyền Giá Rẻ 

Ngoài ra, cần chú ý đến tỷ lệ sử dụng màu sắc để tạo điểm nhấn và cân bằng thị giác. Thông thường sẽ áp dụng theo quy tắc 60-30-10 (60% màu chủ đạo, 30% màu phụ và 10% màu nhấn). Đặc biệt, việc lựa chọn màu sắc cần phù hợp với mục đích thiết kế, đối tượng mục tiêu và cảm xúc muốn truyền tải. Sự kết hợp hài hòa giữa các yếu tố này sẽ góp phần tạo nên một thiết kế chuyên nghiệp và ấn tượng.

2.Tổng hợp 6 quy tắc phối màu trong thiết kế 

Thống kê 6 quy tắc phối màu trong thiết kế cụ thể được tổng hợp dưới đây: 

2.1. Phối Màu Đơn Sắc (Monochromatic)

Phối màu đơn sắc sử dụng nhiều sắc độ khác nhau của cùng một màu. Điều này giúp tạo sự thống nhất và nhã nhặn, phù hợp với các thiết kế cần sự tối giản. Chỉ cần thay đổi độ sáng tối hoặc độ bão hòa, bạn có thể tạo ra sự khác biệt mà không làm mất đi tính đồng bộ. Phối màu đơn sắc (Monochromatic) là một phương pháp phối màu dựa trên việc sử dụng các sắc thái khác nhau của cùng một màu cơ bản. 

Phương pháp này tạo ra sự hài hòa và đồng nhất trong thiết kế, đồng thời mang lại cảm giác tinh tế và chuyên nghiệp. Bằng cách điều chỉnh độ sáng, độ tối hoặc độ bão hòa của màu gốc, người thiết kế có thể tạo ra một bảng màu đa dạng mà vẫn duy trì tính liên kết chặt chẽ. Phối màu đơn sắc thường được áp dụng trong thiết kế nội thất, thời trang, đồ họa và nhiều lĩnh vực khác. 

Đặc biệt khi mục tiêu là tạo nên một không gian hoặc sản phẩm thanh lịch và tối giản. Tuy nhiên, để tránh sự đơn điệu, cần kết hợp các yếu tố như kết cấu, hình dạng hoặc ánh sáng nhằm tăng tính sinh động cho tổng thể.

2.2. Phối Màu Tương Đồng (Analogous)

Phối màu tương đồng sử dụng các màu đứng gần nhau trên vòng tròn màu. Thông thường, bạn chọn một màu chủ đạo, một màu phụ để làm nổi bật nội dung và một màu để trang trí. Phong cách này giúp tạo nên sự êm dịu và hài hòa, thích hợp với những thiết kế mang tính thư giãn hoặc tự nhiên.

Phối màu tương đồng (Analogous) là một trong những phương pháp phối màu phổ biến và hiệu quả trong thiết kế. Nó mang lại sự hài hòa và cảm giác dễ chịu cho người xem. Phương pháp này sử dụng các màu sắc nằm gần nhau trên bánh xe màu.

Thông thường bao gồm một màu chủ đạo kết hợp với hai hoặc ba màu liền kề. Điều này tạo ra một bảng màu đồng nhất, phù hợp để truyền tải cảm xúc nhẹ nhàng, tinh tế và tự nhiên. Trong quá trình áp dụng, việc cân nhắc tỷ lệ và mức độ sáng tối giữa các màu là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự cân bằng và tính thẩm mỹ trong thiết kế. 

Phối màu tương đồng thường được sử dụng trong các lĩnh vực. Bao gồm như: Thiết kế nội thất, đồ họa, thời trang và cả nghệ thuật thị giác, giúp tạo nên những sản phẩm sáng tạo và chuyên nghiệp.

2.3. Phối Màu Bổ Túc Trực Tiếp (Complementary)

Phối màu bổ túc trực tiếp kết hợp các màu đối xứng nhau trên vòng tròn màu. Cách phối này tạo sự tương phản mạnh mẽ, thường được dùng để làm nổi bật các chi tiết quan trọng. Tuy nhiên, bạn cần cẩn thận với sắc độ để tránh làm mất đi sự cân bằng thị giác.

Đây là một trong những nguyên tắc cơ bản và hiệu quả trong thiết kế. Nó được sử dụng rộng rãi để tạo ra sự cân bằng và điểm nhấn thị giác. Nguyên tắc này dựa trên việc kết hợp hai màu nằm đối diện nhau trên bánh xe màu sắc. Chẳng hạn như đỏ và xanh lá cây, xanh dương và cam, hoặc vàng và tím. Sự tương phản mạnh mẽ giữa các màu bổ túc trực tiếp giúp làm nổi bật từng yếu tố trong thiết kế. Đồng thời mang lại cảm giác hài hòa và thu hút người xem. 

Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối ưu, việc sử dụng phối màu này cần được cân nhắc kỹ lưỡng về tỷ lệ và ngữ cảnh. Điều này tránh gây cảm giác quá chói hoặc mất cân đối. Phối màu bổ túc trực tiếp không chỉ thể hiện sự sáng tạo mà còn là công cụ mạnh mẽ giúp truyền tải thông điệp và tạo ấn tượng sâu sắc trong các sản phẩm thiết kế.

2.4. Phối Màu Bổ Túc Bộ Ba (Triadic)

Phối màu bộ ba sử dụng ba màu cách đều nhau trên vòng tròn màu, tạo thành một hình tam giác đều. Đây là phương pháp an toàn, giúp giữ được sự cân bằng nhưng có thể thiếu sự đột phá. Bạn nên chọn một màu làm chủ đạo và điều chỉnh hai màu còn lại để tạo điểm nhấn.

Phối màu bổ túc bộ ba (Triadic) là một nguyên tắc quan trọng trong thiết kế, mang lại sự cân bằng và hài hòa cho sản phẩm thị giác. Phương pháp này sử dụng ba màu sắc cách đều nhau trên bánh xe màu, tạo nên một bảng màu phong phú nhưng vẫn đảm bảo tính thẩm mỹ và dễ chịu. 

Khi áp dụng phối màu bổ túc bộ ba, điều cần lưu ý là lựa chọn một màu làm chủ đạo. Hai màu còn lại sẽ đóng vai trò hỗ trợ để tránh làm rối mắt người xem. Đây là kỹ thuật được ứng dụng phổ biến trong thiết kế đồ họa, thời trang và nội thất. Nó giúp tạo nên những sản phẩm ấn tượng và chuyên nghiệp.

2.5. Phối Màu Bổ Túc Phân Chia (Split-Complementary)

Phối màu bổ túc phân chia lấy một màu chính và hai màu liền kề với màu bổ túc của nó. Cách này duy trì sự tương phản nhưng dễ kiểm soát hơn so với phối màu bổ túc trực tiếp. Nó phù hợp với các thiết kế phức tạp cần sự tinh tế.

Phối màu Split-Complementary là một kỹ thuật phối màu hiệu quả trong thiết kế. Nó mang đến sự cân bằng giữa sự hài hòa và tương phản. Phương pháp này dựa trên việc chọn một màu chính và hai màu bổ túc nằm ở hai bên đối diện trên bánh xe màu. Cách phối này tạo ra một bảng màu đa dạng, giúp thiết kế trở nên sinh động nhưng vẫn giữ được sự tinh tế. 

Để áp dụng thành công, nhà thiết kế cần chú ý đến tỷ lệ sử dụng màu sắc. Điều này nhằm đảm bảo màu chính chiếm ưu thế trong khi hai màu bổ túc đóng vai trò hỗ trợ. Kỹ thuật này thường được sử dụng trong các lĩnh vực như thiết kế đồ họa, nội thất và thời trang, mang lại cảm giác thẩm mỹ cao và thu hút người nhìn.

2.6. Phối Màu Hình Chữ Nhật (Tetradic)

Phối màu hình chữ nhật sử dụng bốn màu gồm hai cặp bổ túc. Phương pháp này đòi hỏi kỹ năng cao để giữ sự hài hòa. Tuy nhiên nếu thực hiện đúng, bạn sẽ có một bảng màu phong phú và cuốn hút.

Phối màu hình chữ nhật (Tetradic) là một trong những phương pháp phối màu phức tạp nhưng mang lại hiệu quả thẩm mỹ cao trong thiết kế. Phương pháp này sử dụng bốn màu sắc được chọn từ bốn góc của một hình chữ nhật trên bánh xe màu. Nó tạo nên sự cân đối và đa dạng trong bảng màu. Để đạt được sự hài hòa, việc cân nhắc tỷ lệ sử dụng từng màu là rất quan trọng. Thường sẽ ưu tiên một hoặc hai màu chính và sử dụng các màu còn lại làm điểm nhấn. Cách phối màu này phù hợp cho các dự án thiết kế cần sự nổi bật, sinh động nhưng vẫn giữ được tính chuyên nghiệp và cân bằng.

3. Ứng Dụng Thực Tế Qua Cách Phối Màu

Ứng dụng thực tế của cách phối màu trong thiết kế đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên sự hài hòa và thu hút thị giác. Việc lựa chọn màu sắc phù hợp không chỉ giúp truyền tải thông điệp một cách hiệu quả. Cùng đó nó còn thể hiện được phong cách và cá tính của sản phẩm hoặc thương hiệu. 

Trong thiết kế, các nguyên tắc phối màu như sử dụng bánh xe màu, cân bằng giữa màu nóng và màu lạnh. Hoặc áp dụng quy tắc tương phản đều cần được nghiên cứu kỹ lưỡng để đảm bảo tính thẩm mỹ và chức năng. Ngoài ra, việc hiểu rõ tâm lý màu sắc cũng hỗ trợ các nhà thiết kế tạo ra những sản phẩm có khả năng kết nối cảm xúc với người dùng. Chính vì vậy, phối màu không chỉ là một yếu tố trang trí mà còn là công cụ chiến lược trong thiết kế chuyên nghiệp.

Mua Photoshop Bản Quyền Giá Rẻ

Các nguyên tắc phối màu không chỉ dành cho thiết kế đồ họa. Nó còn áp dụng rộng rãi trong thời trang, nội thất và truyền thông. Ví dụ, các MV của Sơn Tùng MTP thường sử dụng phối màu tương phản để tạo sự nổi bật. Trong khi phim "Frozen" của Disney sử dụng bảng màu xanh và tím để truyền tải cảm giác lạnh lẽo nhưng đầy mê hoặc.

Lời Kết

Dù bạn đang thiết kế logo, sản phẩm truyền thông hay xây dựng thương hiệu, phối màu đúng cách sẽ giúp bạn truyền tải thông điệp hiệu quả hơn. Hãy dành thời gian thực hành và khám phá vòng tròn màu để tạo nên những bảng màu độc đáo. Đừng quên học hỏi các kinh nghiệm mà Sadesign chia sẻ trong bài viết để thực hành hiệu quả.