6 Giới hạn của ChatGPT khiến người dùng dễ hiểu lầm về sức mạnh AI

Đối với nhiều người, ChatGPT giống như một “trợ lý đa nhiệm” có thể xử lý vô số yêu cầu trong thời gian ngắn, từ viết email, soạn bài báo cáo, lập kế hoạch kinh doanh cho đến tạo hình ảnh, thiết kế ý tưởng hoặc hỗ trợ nghiên cứu chuyên sâu. Khi được sử dụng đúng cách, chatbot này có thể giúp nâng cao năng suất và mang lại trải nghiệm làm việc tối ưu mà trước đây rất khó đạt được.

Tuy nhiên, dù OpenAI liên tục cập nhật các phiên bản mới như GPT-4, GPT-4.1, GPT-5 hay các tính năng hỗ trợ hình ảnh, giọng nói, lập trình, tìm kiếm theo thời gian thực…, vẫn tồn tại không ít giới hạn mang tính hệ thống mà ChatGPT chưa thể vượt qua. Một số hạn chế xuất phát từ vấn đề kỹ thuật, một số liên quan đến bảo mật, đạo đức hoặc giới hạn dữ liệu. Điều quan trọng là người dùng nên hiểu rõ những giới hạn này để sử dụng ChatGPT hiệu quả hơn, đồng thời tránh kỳ vọng vượt quá khả năng hiện tại của công nghệ. Bài viết dưới đây phân tích chi tiết sáu hạn chế chính mà ChatGPT vẫn chưa thể thực hiện, dù đã rất tiên tiến. Những điểm này sẽ giúp bạn hình dung toàn diện hơn về cách AI vận hành, những gì AI có thể mang lại và những gì vẫn cần đến con người.

1. Hạn chế trong khả năng ghi nhớ thông tin

Một trong những kỳ vọng phổ biến nhất của người dùng là ChatGPT có thể ghi nhớ dài hạn các thông tin liên quan đến sở thích, phong cách làm việc hoặc dữ liệu trong những cuộc trò chuyện trước đó. Bởi lẽ, nếu một trợ lý AI có thể hiểu sâu về cá nhân người dùng theo thời gian, trải nghiệm tương tác sẽ trở nên liền mạch, thuận tiện và mang tính “cá nhân hóa thật sự”.

Tuy nhiên, khả năng ghi nhớ của ChatGPT lại khá hạn chế. Dù OpenAI đã giới thiệu tính năng Memory, cho phép chatbot lưu trữ một số thông tin nếu người dùng yêu cầu hoặc nếu hệ thống nhận thấy dữ liệu đó quan trọng, dung lượng bộ nhớ này không nhiều và không được thiết kế để lưu trữ mọi thứ. ChatGPT chỉ lưu lại những chi tiết nền tảng như tông giọng người dùng muốn AI sử dụng, lĩnh vực chuyên môn người dùng quan tâm hoặc sở thích lặp đi lặp lại nhiều lần trong các cuộc trò chuyện.

Trong thực tế, điều này dẫn đến một số tình huống khiến người dùng cảm thấy bất tiện. Chẳng hạn, nếu bạn đang làm việc với một dự án kéo dài nhiều ngày, ChatGPT có thể không nhớ các chi tiết đã được trao đổi ở phiên trò chuyện trước. Bạn sẽ phải cung cấp lại bối cảnh hoặc nội dung chính mỗi lần mở cửa sổ mới. Ngay cả khi bạn thêm thông tin vào bộ nhớ, nó vẫn được xếp vào vùng “bộ nhớ chung”, nghĩa là không gắn liền với một dự án cụ thể. Nếu bạn có nhiều dự án khác nhau cùng một lúc, ChatGPT có thể hiểu nhầm thông tin hoặc áp dụng không đúng ngữ cảnh.

OpenAI từng chia sẻ rằng họ không muốn ChatGPT ghi nhớ mọi thứ về người dùng vì lý do bảo mật và quyền riêng tư. Việc một AI lưu trữ quá nhiều dữ liệu cá nhân có thể tạo ra rủi ro, bởi hệ thống phải đảm bảo rằng người dùng có quyền kiểm soát thông tin và có thể yêu cầu quên bất kỳ lúc nào. Do đó, bộ nhớ ngắn hạn và cơ chế lưu trữ có giới hạn là điều hoàn toàn có chủ đích, dù điều này khiến ChatGPT đôi khi không “nhớ lâu” như chúng ta mong muốn.

Kết quả là người dùng cần cung cấp bối cảnh rõ ràng mỗi khi trao đổi công việc phức tạp, thay vì kỳ vọng rằng AI sẽ tự động hiểu toàn bộ lịch sử dự án. Mặc dù đây không phải là nhược điểm quá lớn, nó vẫn là rào cản khi so sánh ChatGPT với một trợ lý làm việc dài hạn theo kiểu con người. Chính vì thế, khả năng ghi nhớ vẫn là một trong những điều mà ChatGPT chưa thể thực hiện trọn vẹn.

Nâng Cấp Tài Khoản ChatGPT Giá Rẻ

2. Chưa thể tương tác trực tiếp với thiết bị như trợ lý ảo truyền thống

Trong thời đại các trợ lý ảo như Siri, Google Assistant hay Alexa có thể điều khiển thiết bị bằng giọng nói, nhiều người mong đợi ChatGPT cũng sở hữu khả năng tương tự. Điều này càng được kỳ vọng nhiều hơn khi Apple giới thiệu Apple Intelligence, hệ thống AI tích hợp ChatGPT vào Siri để mở rộng khả năng xử lý ngôn ngữ, tìm kiếm và tạo nội dung.

Dù vậy, ngay cả khi “hợp tác” với Siri, ChatGPT vẫn không thể trực tiếp điều khiển iPhone, Mac hay các thiết bị khác. ChatGPT không thể ra lệnh bật tắt Wi-Fi, gửi tin nhắn, mở ứng dụng, điều chỉnh âm lượng hoặc truy cập hệ thống tệp của thiết bị. Nói cách khác, vai trò của ChatGPT vẫn chỉ là bộ não xử lý ngôn ngữ, không phải bộ điều khiển hệ thống.

Nguyên nhân của hạn chế này liên quan đến vấn đề bảo mật. Việc cho phép một mô hình AI có khả năng truy cập và điều khiển thiết bị ở mức hệ thống có thể dẫn đến các rủi ro nghiêm trọng. AI có thể vô tình thực hiện các hành động gây hại hoặc bị khai thác để thao túng thiết bị. Do đó, các hãng công nghệ lựa chọn cách chia vai trò rõ ràng: Siri (hoặc trợ lý thiết bị) được quyền điều khiển hệ thống, còn ChatGPT chỉ đóng vai trò hỗ trợ xử lý thông tin, tạo nội dung và trả lời.

Trong khi đó, một số mô hình AI khác như Claude của Anthropic đã thử nghiệm khả năng kiểm soát máy tính bằng thao tác chuột và bàn phím mô phỏng. Điều này làm dấy lên tranh luận về ranh giới giữa tự động hóa thông minh và rủi ro an ninh. OpenAI vẫn giữ cách tiếp cận thận trọng hơn nên ChatGPT chưa có khả năng này, ít nhất là ở thời điểm hiện tại.

Trong tương lai, ChatGPT có thể được mở rộng quyền truy cập thiết bị thông qua cơ chế “sandbox” hoặc môi trường ảo an toàn. Tuy nhiên ở giai đoạn hiện tại, ChatGPT vẫn chưa đủ điều kiện để đóng vai trò của một trợ lý điều khiển thiết bị.

3. Gặp khó khăn khi tạo hình ảnh từ lời nhắc mang ý nghĩa phủ định

Dù khả năng tạo ảnh của ChatGPT (thông qua DALL·E) đã tiến bộ vượt bậc, vẫn tồn tại một hạn chế đáng chú ý: chatbot này thường khó xử lý các lời nhắc mang ý nghĩa phủ định hoặc yêu cầu “không được làm điều gì”.

Trường hợp kinh điển là khi người dùng yêu cầu: “Vẽ ông già Noel có ria mép nhưng không có râu”. Dù yêu cầu này đơn giản đối với con người, AI lại thường vẽ ông già Noel với bộ râu đầy đủ. Nếu người dùng chuyển sang cách mô tả tích cực hơn như “ông già Noel có ria mép và cằm được cạo sạch”, kết quả vẫn không như mong muốn.

Nguyên nhân đến từ cách AI tạo hình ảnh. Các mô hình tạo ảnh không phân tích câu lệnh theo kiểu logic chặt chẽ mà hoạt động thông qua việc dự đoán mẫu hình từ dữ liệu. Trong kho dữ liệu đào tạo, hầu như tất cả hình ảnh ông già Noel đều có bộ râu dày trắng phủ kín. Khi người dùng yêu cầu loại bỏ đặc điểm quan trọng này, mô hình không thể xử lý hiệu quả vì xung đột với mẫu hình quen thuộc. Việc “xóa bỏ một thuộc tính mặc định” khó hơn nhiều so với việc “thêm thuộc tính mới”.

Một cách lách luật được nhiều người dùng thử nghiệm là yêu cầu ChatGPT vẽ nhân vật khác hóa trang thành ông già Noel, chẳng hạn “vẽ Hercules Poirot mặc trang phục ông già Noel”. Khi đó, hình ảnh thường sẽ có ria mép đặc trưng nhưng lại không thật sự giống ông già Noel. Điều này cho thấy tạo ảnh với yêu cầu phủ định vẫn là một bài toán khó với các mô hình AI hiện tại.

Mặc dù khả năng này có thể cải thiện theo thời gian khi dữ liệu và mô hình được mở rộng, ở thời điểm hiện tại ChatGPT vẫn chưa thể giải quyết triệt để các yêu cầu dạng “không có”, “loại bỏ”, “đừng vẽ” hoặc “không sử dụng đặc điểm X”.

4. Bước đầu trở thành trợ lý cá nhân nhưng vẫn rất hạn chế

OpenAI từng tiết lộ mục tiêu dài hạn là xây dựng một hệ thống AI đại diện (AI agent) có khả năng tự ra quyết định, thực hiện nhiệm vụ và hoạt động như một trợ lý cá nhân thực thụ. Không chỉ phản hồi theo câu lệnh, AI đại diện có thể theo dõi các nhiệm vụ theo thời gian, xử lý tác vụ phức tạp và hành động mà không cần nhắc nhở liên tục.

ChatGPT đã bắt đầu bước chân vào lĩnh vực này thông qua tính năng Tasks. Người dùng có thể giao cho chatbot thực hiện một số công việc theo lịch trình mà không cần mở ứng dụng, chẳng hạn gửi email nhắc nhở hoặc tổng hợp thông tin định kỳ. Tuy nhiên, số lượng nhiệm vụ tối đa chỉ là mười. Con số này quá nhỏ so với nhu cầu của người dùng muốn tự động hóa nhiều quy trình cá nhân hoặc công việc.

Khả năng lập kế hoạch của ChatGPT cũng mới chỉ dừng ở mức cơ bản. Nó có thể đề xuất các bước thực hiện, nhưng để nó tự triển khai toàn bộ quy trình từ đầu đến cuối vẫn là điều xa vời. Hơn nữa, vì không thể truy cập trực tiếp vào thiết bị, ChatGPT bị giới hạn trong phạm vi những gì nó có thể thực sự “làm”.

Vì vậy, dù nhiều người nhìn nhận ChatGPT như một trợ lý cá nhân thông minh, thực tế là nó vẫn còn thiếu nhiều yếu tố để đóng vai trò này một cách hoàn chỉnh. AI đại diện đang là xu hướng tương lai, nhưng hiện tại ChatGPT mới chỉ ở giai đoạn sơ khai.

5. Giới hạn về khả năng truy cập thông tin ngoài dữ liệu đào tạo

Mặc dù ChatGPT có thể tìm kiếm thông tin trực tuyến, phụ thuộc vào phiên bản bạn sử dụng, không phải tất cả dữ liệu đều có thể được truy cập hoặc phân tích. Điều này xuất phát từ hai nguyên nhân chính.

Thứ nhất, ChatGPT được đào tạo trên dữ liệu có giới hạn thời gian. Điều này có nghĩa là các sự kiện diễn ra sau thời điểm chốt dữ liệu sẽ không xuất hiện trong kiến thức nội tại của mô hình. ChatGPT có thể bù đắp bằng tính năng tìm kiếm web, nhưng tìm kiếm chỉ xử lý một phần nhỏ các nguồn thông tin.

Thứ hai, nhiều trang web, tạp chí, báo điện tử hoặc dịch vụ trực tuyến yêu cầu trả phí. ChatGPT không có quyền truy cập vào các nội dung này nếu không được cấp phép hoặc không nằm trong phạm vi dữ liệu mà đối tác cung cấp. Do đó, khi bạn yêu cầu ChatGPT tóm tắt nội dung từ một tờ báo có trả phí, nó có thể từ chối hoặc cung cấp thông tin không đầy đủ.

Ngoài ra, ChatGPT cũng không thể truy cập các tài liệu cá nhân của bạn trên thiết bị như file PDF, email, ảnh hoặc dữ liệu trên các ứng dụng nếu không được bạn tải lên hoặc cấp quyền truy cập thông qua API. Điều này giúp bảo vệ quyền riêng tư nhưng đồng thời cũng hạn chế khả năng hỗ trợ của chatbot.

Như vậy, dù ChatGPT sở hữu kho dữ liệu khổng lồ và khả năng truy cập web khá mạnh, phạm vi hiểu biết của nó vẫn không thể thay thế hoàn toàn công cụ tìm kiếm hay kho lưu trữ thông tin chuyên biệt.

6. Người dùng cần cẩn trọng khi tiếp nhận thông tin từ ChatGPT

Dù các phiên bản mới liên tục cải thiện, ChatGPT vẫn có thể tạo ra thông tin sai lệch, không chính xác hoặc hoàn toàn bịa đặt nhưng được trình bày theo cách rất thuyết phục. Hiện tượng này được gọi là “hallucination”: ảo giác của AI.

Điều này có thể xảy ra trong nhiều tình huống khác nhau. Khi người dùng yêu cầu ChatGPT tìm kiếm bài viết từ một trang web cụ thể, chatbot đôi khi sẽ cung cấp tiêu đề không tồn tại hoặc tạo liên kết giả mạo. Khi yêu cầu trích dẫn tài liệu nghiên cứu, nó có thể tự tạo ra một tài liệu giống thật nhưng không có trong thực tế. Khi cần phân tích số liệu, AI có thể tạo ra con số thiếu căn cứ.

Vấn đề nằm ở cách mô hình AI tạo ra câu trả lời dựa trên xác suất của từ ngữ tiếp theo, chứ không phải dựa trên sự xác thực của dữ liệu. Do đó, nếu một câu trả lời “có vẻ hợp lý”, mô hình sẽ tự tin tạo ra nội dung đó ngay cả khi thông tin hoàn toàn sai.

Điều này không chỉ gây phiền toái mà trong một số trường hợp có thể gây hại, đặc biệt khi người dùng dựa vào ChatGPT để đưa ra quyết định tài chính, y tế, pháp lý hoặc học thuật. Vì vậy, dù ChatGPT rất hữu ích, người dùng cần luôn kiểm tra lại thông tin bằng các nguồn đáng tin cậy khác.

ChatGPT là một công cụ AI mạnh mẽ với khả năng hỗ trợ đáng kể trong công việc và đời sống. Tuy nhiên, như bất kỳ công nghệ nào khác, nó vẫn tồn tại những giới hạn không thể bỏ qua. Hạn chế trong khả năng ghi nhớ, không thể điều khiển thiết bị, khó xử lý hình ảnh phủ định, khả năng tự động hóa còn hạn chế, giới hạn truy cập dữ liệu và nguy cơ tạo thông tin sai lệch là những ví dụ điển hình.

Công Ty TNHH Phần Mềm SADESIGN

Mã số thuế: 0110083217

Liên Hệ Zalo

Liên Hệ Hotline

Liên Hệ Facebook