So Sánh Deepseek Và ChatGPT: Công Cụ AI Nào Đáng Sử Dụng?

Trong thời đại công nghệ số bùng nổ, trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành công cụ đắc lực giúp con người tối ưu công việc và nâng cao hiệu suất. Trong số những AI nổi bật hiện nay, DeepSeek và ChatGPT là hai cái tên được nhắc đến nhiều nhất nhờ khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên ấn tượng và tính ứng dụng cao trong nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, cả hai công cụ đều có ưu điểm và hạn chế riêng, khiến người dùng phân vân không biết đâu mới là lựa chọn phù hợp nhất. Hãy cùng Sadesign khám phá và so sánh DeepSeek và ChatGPT trong bài viết này để tìm ra AI thực sự đáp ứng tốt nhu cầu của bạn nhé!

1. Cuộc đối đầu giữa hai chatbot AI hàng đầu

Trong những năm gần đây, trí tuệ nhân tạo (AI) đã phát triển với tốc độ bùng nổ, đặc biệt là trong lĩnh vực mô hình ngôn ngữ lớn (LLM - Large Language Model). Những chatbot AI như ChatGPT của OpenAI hay DeepSeek đến từ Trung Quốc đang dần trở thành “trợ thủ đắc lực” trong nhiều lĩnh vực như hỗ trợ công việc văn phòng, sáng tạo nội dung, lập trình, nghiên cứu khoa học, chăm sóc khách hàng và thậm chí là trợ lý cá nhân. Sự thông minh, khả năng học hỏi liên tục và phản hồi theo ngữ cảnh đã khiến các chatbot này nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường công nghệ toàn cầu.

Trước đây, ChatGPT gần như giữ vị trí độc tôn nhờ khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên vượt trội, giao diện thân thiện và hệ sinh thái tích hợp mạnh mẽ. Tuy nhiên, sự xuất hiện của DeepSeek, đối thủ mới nổi đến từ Trung Quốc đã tạo nên một cuộc cạnh tranh khốc liệt trong lĩnh vực AI. DeepSeek gây ấn tượng mạnh khi sở hữu hiệu suất hoạt động vượt trội, chi phí rẻ hơn, đồng thời được phát triển với mã nguồn mở, cho phép cộng đồng lập trình viên toàn cầu tham gia cải tiến. Điều này không chỉ thúc đẩy đổi mới công nghệ mà còn mở ra một kỷ nguyên mới, nơi người dùng có nhiều lựa chọn hơn thay vì chỉ phụ thuộc vào một nền tảng duy nhất như ChatGPT.

2. Những điều cần biết về DeepSeek

2.1 DeepSeek – Tân binh AI đầy tham vọng từ Trung Quốc

DeepSeek là một mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) được phát triển bởi đội ngũ kỹ sư Trung Quốc, chính thức ra mắt vào đầu năm 2025. Ngay từ khi xuất hiện, DeepSeek đã nhanh chóng gây chú ý nhờ khả năng xử lý mạnh mẽ trong các lĩnh vực chuyên sâu như toán học, lập trình, phân tích dữ liệu và các bài toán logic phức tạp. Điểm nổi bật khiến cộng đồng công nghệ quan tâm chính là mức giá cực kỳ cạnh tranh, thậm chí người dùng có thể sử dụng miễn phí trên cả nền tảng web và ứng dụng di động mà không cần đăng ký gói trả phí.

Không chỉ dừng lại ở hiệu suất, DeepSeek còn mang đến một cách tiếp cận hoàn toàn mới trong việc phát triển mô hình ngôn ngữ lớn (LLM). Đây là một trong số ít những chatbot AI mã nguồn mở, cho phép lập trình viên tải về, chạy trên máy cá nhân thông qua các công cụ như CLI, Ollama hoặc LMStudio. Điều này giúp người dùng toàn quyền kiểm soát dữ liệu, phù hợp với các doanh nghiệp hoặc cá nhân đề cao yếu tố bảo mật. Với những ưu điểm vượt trội này, DeepSeek được xem là đối thủ nặng ký có thể cạnh tranh trực tiếp với những cái tên đã thành công trước đó như ChatGPT của OpenAI.

2.2 Kiến trúc Mixture-of-Experts – “vũ khí bí mật” của DeepSeek

Một trong những điểm tạo nên sự khác biệt lớn nhất của DeepSeek so với ChatGPT nằm ở kiến trúc Mixture-of-Experts (MoE). Đây là một phương pháp tối ưu tài nguyên cực kỳ thông minh, trong đó mô hình AI được chia thành nhiều “chuyên gia” (expert), và chỉ những chuyên gia liên quan mới được kích hoạt khi xử lý một tác vụ cụ thể. Nhờ đó, DeepSeek có thể duy trì hiệu suất xử lý cao nhưng vẫn giảm thiểu tối đa mức tiêu thụ tài nguyên phần cứng, điều mà các mô hình truyền thống khó đạt được.

Cụ thể, DeepSeek sở hữu tổng cộng 671 tỷ tham số, nhưng mỗi truy vấn chỉ kích hoạt khoảng 37 tỷ tham số. Điều này không chỉ giúp tăng tốc độ phản hồi mà còn tiết kiệm chi phí vận hành. Nhờ kiến trúc tiên tiến này, DeepSeek có thể hoạt động hiệu quả ngay cả trên các thiết bị có phần cứng hạn chế, mang đến cơ hội tiếp cận AI cho nhiều nhóm người dùng khác nhau, từ lập trình viên, sinh viên đến doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đây là lý do khiến DeepSeek trở thành lựa chọn hấp dẫn với cộng đồng công nghệ toàn cầu.

2.3 Tính năng nổi bật của DeepSeek

DeepSeek không chỉ gây ấn tượng nhờ kiến trúc hiện đại mà còn sở hữu hàng loạt tính năng mạnh mẽ, đáp ứng nhiều nhu cầu khác nhau:

• Sử dụng miễn phí: Người dùng có thể trải nghiệm DeepSeek trên nền tảng web hoặc ứng dụng mà không cần trả phí, vô cùng phù hợp cho những ai mới bắt đầu tìm hiểu về AI.

• Mã nguồn mở và hỗ trợ chạy offline: DeepSeek cho phép tải về để chạy trực tiếp trên máy tính cá nhân, đảm bảo toàn quyền kiểm soát dữ liệu, đặc biệt phù hợp cho các tổ chức yêu cầu bảo mật thông tin cao.

• Hiệu suất vượt trội về lập trình và toán học: Với độ chính xác lên đến 90% trong các tác vụ toán học, DeepSeek đặc biệt hữu ích cho lập trình viên, nhà nghiên cứu và những công việc liên quan đến tính toán phức tạp.

• Chi phí API siêu rẻ: DeepSeek cung cấp API với giá chỉ 0,16 USD cho 1 triệu token input, thấp hơn rất nhiều so với 7,5 USD của OpenAI, giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể chi phí vận hành.

Nhờ các tính năng này, DeepSeek không chỉ thu hút người dùng cá nhân mà còn mở rộng khả năng ứng dụng trong các doanh nghiệp, từ tự động hóa quy trình đến phát triển sản phẩm công nghệ mới.

2.4 Ưu và nhược điểm của DeepSeek

Giống như bất kỳ công cụ AI nào khác, DeepSeek sở hữu cả điểm mạnh và hạn chế mà người dùng cần cân nhắc trước khi lựa chọn:

Với những ưu điểm này, DeepSeek đặc biệt phù hợp cho những người dùng kỹ thuật, lập trình viên hoặc tổ chức yêu cầu tính bảo mật cao và tối ưu chi phí. Tuy nhiên, nếu bạn tìm kiếm một AI có khả năng giao tiếp tự nhiên, sáng tạo nội dung và hỗ trợ nhiều lĩnh vực khác nhau, ChatGPT vẫn là lựa chọn đáng cân nhắc hơn.

3. ChatGPT – Ông lớn AI từ OpenAI

3.1 ChatGPT – Nền tảng chatbot AI phổ biến nhất hiện nay

Ra mắt lần đầu vào tháng 11/2022, ChatGPT nhanh chóng trở thành một trong những chatbot AI được yêu thích và sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới. Đây là sản phẩm được phát triển bởi OpenAI, công ty tiên phong trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Trải qua nhiều lần nâng cấp, hiện nay OpenAI đã cung cấp hai phiên bản chính: ChatGPT miễn phí dựa trên mô hình GPT-3.5, và ChatGPT Plus (GPT-4o) với nhiều tính năng cao cấp dành cho người dùng trả phí.

Điểm nổi bật nhất của ChatGPT chính là khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên xuất sắc, mang đến trải nghiệm giao tiếp vô cùng tự nhiên, mượt mà và thông minh. Công cụ này có thể hỗ trợ sáng tạo nội dung, lập trình, nghiên cứu khoa học, tư vấn kinh doanh, giáo dục và còn được sử dụng rộng rãi trong các doanh nghiệp để tự động hóa quy trình. Mặc dù chi phí cao hơn đáng kể so với DeepSeek, nhưng ChatGPT vẫn được đánh giá cao nhờ tính ổn định, bảo mật dữ liệu theo tiêu chuẩn phương Tây và hệ sinh thái đa dạng, đáp ứng nhiều nhu cầu từ cá nhân đến doanh nghiệp.

3.2 Kiến trúc Transformer – Trụ cột sức mạnh của ChatGPT

Khác với DeepSeek, ChatGPT không sử dụng kiến trúc Mixture-of-Experts (MoE) mà hoạt động dựa trên kiến trúc Transformer truyền thống. Đây là mô hình đã chứng minh được sự ổn định và khả năng tối ưu hóa ngôn ngữ trong suốt nhiều năm phát triển. Nhờ vậy, ChatGPT có thể hiểu và ghi nhớ ngữ cảnh trong các cuộc hội thoại phức tạp, đồng thời phản hồi logic và tự nhiên hơn.

Điều này khiến ChatGPT đặc biệt phù hợp với những tác vụ đòi hỏi tính sáng tạo và tương tác cao, như viết bài, lên ý tưởng, thiết kế chiến lược marketing, hoặc trở thành trợ lý ảo thông minh trong công việc và đời sống. Ngoài ra, OpenAI liên tục cập nhật ChatGPT với nhiều tính năng tiên tiến, điển hình là Canvas, cho phép người dùng chỉnh sửa nội dung trực tiếp trong cửa sổ trò chuyện, và khả năng đa phương thức, hỗ trợ văn bản, hình ảnh, giọng nói trong cùng một nền tảng.

3.3 Tính năng nổi bật của ChatGPT

ChatGPT được xem là chuẩn mực của chatbot AI hiện đại, nhờ vào hệ sinh thái rộng lớn và khả năng mở rộng không giới hạn. Một số tính năng nổi bật gồm:

• Sáng tạo nội dung và ý tưởng: Hỗ trợ viết bài, biên tập nội dung, tạo kịch bản, lập kế hoạch marketing với độ chính xác cao và phong cách đa dạng.

• Hỗ trợ lập trình: Gợi ý, phân tích và tối ưu code trong nhiều ngôn ngữ lập trình phổ biến, đặc biệt hữu ích cho lập trình viên và doanh nghiệp công nghệ.

• Đa phương thức (multimodal): Tương tác thông qua văn bản, hình ảnh và giọng nói, mang đến trải nghiệm toàn diện và tiện lợi.

• Tích hợp Canvas: Cho phép chỉnh sửa và cộng tác nội dung trực tiếp mà không cần chuyển đổi nền tảng.

• Hiểu ngữ cảnh tốt: Giữ được dòng hội thoại liên tục, đưa ra câu trả lời chính xác và phù hợp với nhu cầu người dùng.

Nhờ những tính năng này, ChatGPT không chỉ là một công cụ hỗ trợ công việc mà còn trở thành trợ lý thông minh giúp người dùng nâng cao hiệu suất và sáng tạo không giới hạn.

3.4 Ưu và nhược điểm của ChatGPT

Mặc dù là công cụ AI mạnh mẽ, ChatGPT vẫn có những điểm mạnh và hạn chế mà người dùng cần cân nhắc:

Với những ưu điểm vượt trội, ChatGPT là lựa chọn lý tưởng cho những cá nhân và doanh nghiệp cần một công cụ AI mạnh mẽ, ổn định, có khả năng sáng tạo và giao tiếp tự nhiên. Tuy nhiên, nếu ngân sách hạn chế hoặc cần tùy chỉnh chuyên sâu, DeepSeek sẽ là giải pháp tiết kiệm và linh hoạt hơn.

4. So sánh DeepSeek và ChatGPT trên các tiêu chí quan trọng

4.1 Hiệu suất và tốc độ xử lý

Cả DeepSeek và ChatGPT đều là những mô hình AI mạnh mẽ, nhưng sự khác biệt về tốc độ phản hồi khá rõ rệt. Trong các tác vụ suy luận phức tạp hoặc đòi hỏi nhiều bước logic, ChatGPT thường cho kết quả nhanh và ổn định hơn. Theo thử nghiệm thực tế, ChatGPT chỉ mất 17 giây để tạo ra một bài viết về động cơ vĩnh cửu, trong khi DeepSeek cần tới 26 giây cho cùng tác vụ. Đặc biệt, vào giờ cao điểm, DeepSeek dễ gặp tình trạng quá tải máy chủ, buộc người dùng phải chạy lại nhiều lần. Ví dụ, khi tạo một game Tetris, ChatGPT hoàn thành chỉ trong 6 giây, còn DeepSeek không chỉ mất nhiều thời gian hơn mà đôi khi bị gián đoạn. Điều này cho thấy ChatGPT có lợi thế vượt trội về tốc độ và độ ổn định, đặc biệt với các dự án yêu cầu phản hồi nhanh.

4.2 Khả năng sáng tạo và tùy chỉnh nội dung

Khi nói đến sáng tạo nội dung, ChatGPT được đánh giá cao hơn nhờ khả năng tạo văn bản dài, giàu cảm xúc và có chiều sâu, đặc biệt phù hợp với việc viết bài blog, xây dựng kịch bản, hoặc tạo nội dung marketing. Trong khi đó, DeepSeek có phong cách trả lời ngắn gọn, súc tích, thiên về các nội dung kỹ thuật, chính xác nhưng thiếu yếu tố cảm xúc và sáng tạo. Điều này khiến DeepSeek rất mạnh khi giải quyết các bài toán kỹ thuật, nhưng chưa thực sự lý tưởng cho người viết nội dung số hoặc những dự án cần sự sáng tạo cao. Nếu bạn tìm kiếm một AI có thể tạo ra câu chữ mượt mà, lôi cuốn, ChatGPT rõ ràng là lựa chọn vượt trội hơn.

4.3 Hiệu suất lập trình và hỗ trợ kỹ thuật

Với kiến trúc Mixture-of-Experts (MoE), DeepSeek được tối ưu hóa để xử lý các bài toán lập trình và kỹ thuật phức tạp. Nó còn hỗ trợ chạy offline trên máy cá nhân thông qua LMStudio và CLI, giúp lập trình viên toàn quyền kiểm soát dữ liệu, đặc biệt phù hợp với những dự án đòi hỏi bảo mật cao. DeepSeek cũng có tốc độ sinh mã nhanh, ví dụ chỉ mất 46 giây để tạo một plugin WordPress cơ bản. Tuy nhiên, sản phẩm đầu ra đôi khi cần tinh chỉnh lại để đạt độ tối ưu.

ChatGPT tuy chậm hơn một chút – mất khoảng 85 giây cho cùng tác vụ – nhưng lại mang đến mã nguồn chi tiết, tối ưu và kèm hướng dẫn cài đặt rõ ràng. Đặc biệt, tính năng Canvas cho phép chỉnh sửa mã trực tiếp trên giao diện, giúp lập trình viên dễ dàng thao tác và cộng tác hơn. DeepSeek phù hợp với những lập trình viên chuyên nghiệp, còn ChatGPT lý tưởng cho người học và nhà phát triển muốn hiểu sâu về thuật toán.

4.4 Độ chính xác và khả năng xử lý logic

DeepSeek nổi bật với độ chính xác cao trong các bài toán toán học và lập trình, đạt tới 90% trong nhiều thử nghiệm kỹ thuật, trở thành công cụ hữu ích cho kỹ sư phần mềm, nhà khoa học dữ liệu và người làm phân tích chuyên sâu. Ngược lại, ChatGPT lại vượt trội trong xử lý ngôn ngữ tự nhiên, mang đến câu trả lời chi tiết, mượt mà và dễ hiểu hơn.

Ví dụ, khi yêu cầu xây dựng chân dung khách hàng (Buyer Persona) cho thực phẩm hữu cơ dành cho chó, DeepSeek chỉ mất 32 giây nhưng đưa ra kết quả ngắn gọn và tổng quát, trong khi ChatGPT tốn 26 giây nhưng cung cấp hồ sơ chi tiết, phân tích sâu về nhân khẩu học, hành vi và động lực mua hàng. DeepSeek phù hợp cho chiến lược tiếp thị nhanh, cô đọng, còn ChatGPT mạnh hơn trong nghiên cứu thị trường chuyên sâu và phân tích tâm lý khách hàng.

4.5 Chi phí và khả năng truy cập

DeepSeek ghi điểm nhờ hoàn toàn miễn phí khi sử dụng trên nền tảng web và ứng dụng di động. Ngược lại, ChatGPT hoạt động theo mô hình freemium, trong đó phiên bản miễn phí dựa trên GPT-3.5 bị giới hạn tính năng, còn bản ChatGPT Plus (GPT-4o) có giá 20 USD/tháng.

Sự khác biệt còn rõ rệt hơn ở API. OpenAI tính phí 7,5 USD/1 triệu token input và 60 USD/1 triệu token output cho ChatGPT o1, trong khi DeepSeek chỉ tính 0,16 USD/1 triệu token input và 2,19 USD/1 triệu token output. Đây là mức giá rẻ hơn hàng chục lần, khiến DeepSeek trở thành lựa chọn hấp dẫn cho nhà phát triển và doanh nghiệp nhỏ muốn triển khai AI với chi phí tối ưu.

4.6 Khả năng bảo mật và quyền riêng tư

Về bảo mật, ChatGPT tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn phương Tây, đảm bảo dữ liệu của người dùng không bị thu thập cho mục đích huấn luyện mô hình. Điều này đặc biệt quan trọng với các tổ chức tài chính, y tế và doanh nghiệp có dữ liệu nhạy cảm.

Trong khi đó, DeepSeek lưu trữ dữ liệu trên máy chủ đặt tại Trung Quốc. Theo chính sách, thông tin cá nhân và truy vấn của người dùng có thể được ghi lại và sử dụng để cải thiện dịch vụ hoặc tuân thủ quy định pháp luật. Điều này khiến DeepSeek không phải là lựa chọn lý tưởng cho các tổ chức yêu cầu quyền riêng tư tuyệt đối, đặc biệt ở những quốc gia có quy định nghiêm ngặt về bảo mật thông tin.

5. Gợi ý lựa chọn phù hợp theo nhu cầu

Chọn giữa DeepSeek và ChatGPT phụ thuộc rất nhiều vào mục tiêu sử dụng, ngân sách, và yêu cầu bảo mật. Dưới đây là một số gợi ý chi tiết giúp bạn dễ dàng đưa ra quyết định:

• Nếu bạn là lập trình viên hoặc nhà nghiên cứu khoa học dữ liệu: DeepSeek sẽ là lựa chọn tối ưu nhờ khả năng xử lý toán học và lập trình mạnh mẽ cùng với API có chi phí rẻ hơn hàng chục lần so với ChatGPT. Ngoài ra, DeepSeek còn hỗ trợ chạy offline thông qua LMStudio hoặc CLI, rất phù hợp với những dự án đòi hỏi kiểm soát dữ liệu tuyệt đối và cần tiết kiệm chi phí lâu dài.

• Nếu bạn là nhà sáng tạo nội dung, marketer hoặc doanh nghiệp: ChatGPT vượt trội nhờ khả năng sáng tạo nội dung tự nhiên, mượt mà và giàu cảm xúc. Đây là lựa chọn lý tưởng cho viết blog, chạy chiến dịch marketing, chăm sóc khách hàng, hoặc phân tích thị trường chuyên sâu. Tính năng Canvas của ChatGPT cũng hỗ trợ chỉnh sửa nội dung trực tiếp, giúp đội ngũ dễ dàng cộng tác và tối ưu quy trình làm việc.

• Nếu bạn ưu tiên bảo mật dữ liệu: ChatGPT là lựa chọn an toàn hơn vì tuân thủ các tiêu chuẩn bảo vệ dữ liệu nghiêm ngặt của phương Tây, không sử dụng dữ liệu cá nhân để huấn luyện mô hình. Điều này đặc biệt quan trọng với tổ chức tài chính, y tế hoặc doanh nghiệp làm việc với thông tin nhạy cảm.

• Nếu bạn muốn sử dụng miễn phí nhưng vẫn đảm bảo hiệu suất tốt: DeepSeek có lợi thế vượt trội vì cung cấp quyền truy cập không giới hạn mà không cần trả phí, rất phù hợp với người mới bắt đầu, sinh viên, hoặc các nhóm nhỏ muốn thử nghiệm AI mà không phải lo lắng về ngân sách.

Nâng cấp ChatGPT ngay

6. Kết luận

Vậy là qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn tổng quan về DeepSeek và ChatGPT với những điểm mạnh và điểm yếu riêng biệt. Mỗi công cụ đều mang đến những trải nghiệm khác nhau, tùy thuộc vào mục tiêu và nhu cầu sử dụng của bạn. Liệu bạn sẽ chọn một AI mạnh mẽ, sáng tạo như ChatGPT hay một AI tối ưu chi phí và chuyên sâu như DeepSeek? Hãy cân nhắc kỹ để đưa ra quyết định phù hợp, từ đó tận dụng tối đa sức mạnh của trí tuệ nhân tạo trong công việc và cuộc sống.