ChatGPT Và Perplexity: Biến Cuộc Trò Chuyện Thành Doanh Thu Quảng Cáo

Trong bối cảnh công nghệ AI phát triển bùng nổ và ngày càng được tích hợp sâu rộng vào đời sống, một câu hỏi lớn đang được đặt ra: liệu chatbot AI, những trợ lý ảo thông minh như ChatGPT hay Perplexity có thể trở thành “vùng đất màu mỡ” tiếp theo trong lĩnh vực quảng cáo? Với khả năng tương tác tự nhiên, truy xuất thông tin nhanh chóng và hiểu rõ ngữ cảnh người dùng, chatbot AI đang mở ra một hướng đi hoàn toàn mới cho các chiến lược tiếp thị hiện đại, nơi cuộc trò chuyện không chỉ dừng lại ở sự hỗ trợ mà còn là cơ hội thương mại.

1. ChatGPT và Perplexity đang bước vào sân chơi quảng cáo như thế nào?

1.1. ChatGPT – Lượng người dùng khổng lồ, nhưng vẫn đang thận trọng

Với hơn 250 triệu người dùng hoạt động hàng tuần, ChatGPT của OpenAI hiện là một trong những ứng dụng AI phổ biến nhất toàn cầu. Dữ liệu người dùng, nhu cầu tìm kiếm và thói quen tương tác chính là “kho vàng” mà bất kỳ nền tảng quảng cáo nào cũng ao ước sở hữu.

Tuy nhiên, việc tích hợp quảng cáo vào ChatGPT cho đến thời điểm hiện tại vẫn chưa được xác nhận chính thức. Dù vậy, những động thái gần đây của OpenAI lại hé lộ nhiều dấu hiệu đáng chú ý:

• Tuyển dụng Shivakumar Venkataraman, cựu lãnh đạo bộ phận quảng cáo tìm kiếm của Google.
• Bổ nhiệm giám đốc marketing đầu tiên.
• Chi phí vận hành hàng năm dự đoán vượt mức 5 tỷ USD, buộc công ty phải tìm kiếm thêm nguồn thu để duy trì mô hình kinh doanh.

Dù vậy, bà Sarah Friar - Giám đốc tài chính của OpenAI, khẳng định rằng: “Hiện tại, công ty chưa có kế hoạch cụ thể nào để triển khai quảng cáo.” Thay vào đó, OpenAI đang tập trung vào phát triển các sản phẩm cốt lõi như ChatGPT, Sora, DALL-E và API dành cho doanh nghiệp.

Chính vì thế, câu chuyện quảng cáo trong ChatGPT vẫn đang ở giai đoạn “tiềm năng”, nhưng nếu được triển khai hợp lý, nó có thể trở thành một dòng doanh thu bền vững cho OpenAI trong tương lai gần.

1.2. Perplexity – Người tiên phong đặt chân vào vùng đất quảng cáo AI

Trái ngược với sự thận trọng của ChatGPT, Perplexity AI đã chính thức bước vào sân chơi quảng cáo từ cuối năm 2024. Công ty nhanh chóng triển khai đa dạng các định dạng quảng cáo thông minh:

• Câu hỏi gợi ý có tài trợ.
• Video ads.
• Nội dung giải thích kèm thương hiệu.
• Banner ở các vị trí góc màn hình.

Chỉ sau vài tháng, Perplexity ghi nhận mức tương tác hơn 20 triệu lượt truy vấn/ngày, tăng trưởng gấp 8 lần so với cùng kỳ năm trước (2,5 triệu truy vấn/ngày đầu năm 2024). Đây là con số ấn tượng, không chỉ chứng minh sự hấp dẫn của chatbot AI đối với người dùng mà còn cho thấy tiềm năng doanh thu quảng cáo rất lớn trong môi trường hội thoại.

Nhìn chung, cả ChatGPT và Perplexity đều đang đứng trước ngưỡng cửa quan trọng hoặc tận dụng cơ hội từ quảng cáo để bứt phá, hoặc giữ vững vai trò là nền tảng hỗ trợ trung lập. Cách mỗi nền tảng chọn hướng đi sẽ định hình tương lai ngành quảng cáo AI trong 5 –10 năm tới.

2. Chatbot AI – Không phải mạng xã hội, nhưng là “vũ khí tiếp thị” mới nếu biết cách khai thác

2.1. Quảng cáo không thể copy-paste từ mạng xã hội

Khác với Facebook, Instagram hay TikTok, nơi quảng cáo có thể “hòa lẫn” vào dòng nội dung một cách thụ động, chatbot AI hoạt động theo mô hình trò chuyện chủ động. Người dùng đặt câu hỏi, chatbot trả lời, dẫn đến các luồng thông tin có định hướng rõ ràng hơn.

Điều này đặt ra thách thức lớn cho các nhà quảng cáo là Làm sao để chèn quảng cáo mà không làm gián đoạn mạch hội thoại tự nhiên?

2.2. Định dạng quảng cáo mới: Tinh tế, tương tác, giàu ngữ cảnh

Các hình thức quảng cáo có thể triển khai trong môi trường chatbot AI bao gồm:

Câu trả lời được tài trợ: Một nội dung phản hồi từ chatbot, nhưng có đính kèm thương hiệu hoặc sản phẩm.

Gợi ý truy vấn theo ngữ cảnh: Gợi ý những nội dung liên quan, có tài trợ, dựa trên cuộc hội thoại hiện tại.

Demo sản phẩm tương tác: Mô phỏng sản phẩm ngay trong chatbot.

Lồng ghép thương hiệu vào nội dung AI sinh ra: Tạo sự hiện diện mềm mại và tự nhiên hơn.

Tuy nhiên để thành công, những quảng cáo này cần đảm bảo không xâm phạm trải nghiệm. Nếu chatbot trở nên quá “thương mại hóa”, người dùng có thể rời bỏ nền tảng vì mất đi cảm giác trung lập và tin cậy - thứ đã khiến họ gắn bó ban đầu.

2.3. Ranh giới mong manh giữa hỗ trợ và quấy rối

Sebastian Diaz – Giám đốc đổi mới truyền thông tại Bench Media cảnh báo: “Khả năng nhắm mục tiêu cao của nội dung AI có thể giúp quảng cáo hiệu quả hơn, nhưng nếu xuất hiện quá thường xuyên, nó sẽ làm giảm niềm tin và trải nghiệm người dùng.”

Đồng quan điểm, Manolis Perrakis từ We Are Social Singapore nhận định: “Môi trường chatbot khác hoàn toàn mạng xã hội. Quảng cáo chỉ hiệu quả nếu tích hợp mượt mà và không gây khó chịu.”

Do đó, giá trị thực sự của quảng cáo chatbot không nằm ở tần suất, mà ở mức độ cá nhân hóa đúng lúc, đúng nhu cầu. Một lời gợi ý tinh tế sẽ hiệu quả hơn rất nhiều so với banner hoặc pop-up mang tính áp đặt.

3. Liệu chatbot có còn trung lập nếu quảng cáo xuất hiện?

Một trong những thách thức lớn nhất của quảng cáo trong chatbot chính là rủi ro đánh mất niềm tin từ phía người dùng. Khi một chatbot như ChatGPT hoặc Sora vốn được kỳ vọng là trợ lý đáng tin cậy, khách quan bắt đầu chèn nội dung tài trợ, người dùng sẽ đặt nghi vấn: Liệu đây có phải là câu trả lời tốt nhất, hay chỉ là quảng cáo được “ngụy trang”?

Nếu không xử lý cẩn thận, chatbot AI rất dễ trở thành phiên bản nâng cấp của các trang web “spam” quảng cáo, nơi mỗi cú click đều dẫn về một đường link tiếp thị.

Theo Sebastian Diaz: “Bài toán khó nằm ở việc tạo ra trải nghiệm quảng cáo tự nhiên, hữu ích và không gây khó chịu. Quảng cáo càng thông minh, càng khó nhận biết – nhưng điều đó phải đi kèm với sự minh bạch.”

Do đó, nếu muốn triển khai quảng cáo, các nền tảng AI cần:

• Cung cấp tùy chọn tắt/mở quảng cáo.
• Gắn nhãn rõ ràng: “Đây là nội dung được tài trợ.”
• Đảm bảo rằng quảng cáo không làm lệch hướng phản hồi chính của chatbot.

Có thể nói, niềm tin chính là yếu tố sống còn nếu chatbot AI muốn trở thành một nền tảng quảng cáo hiệu quả và bền vững. Bởi dù công nghệ có tối tân đến đâu, người dùng vẫn là trung tâm. Nếu họ không còn tin tưởng vào những gì chatbot nói, mọi hình thức quảng cáo thông minh nhất cũng sẽ trở nên vô nghĩa.

Do đó, việc xây dựng một mô hình quảng cáo có trách nhiệm, minh bạch và lấy trải nghiệm người dùng làm ưu tiên hàng đầu chính là chìa khóa để chatbot AI không chỉ trở thành một công cụ tiếp thị mới, mà còn là một nền tảng đáng tin cậy trong thời đại AI lên ngôi.

4. Tương lai của quảng cáo chatbot

4.1. Chatbot AI có đủ sức thay thế Google hay mạng xã hội?

Theo Manolis Perrakis, hiện tại các sản phẩm của OpenAI vẫn đang tập trung vào hỗ trợ công việc và tìm kiếm, nên chưa ảnh hưởng trực tiếp đến “miếng bánh” quảng cáo của Facebook, Instagram hay TikTok. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh: “OpenAI có tiềm năng thay đổi cách người dùng tìm kiếm thông tin, điều mà trước nay chỉ Google thống trị.”

Ở chiều ngược lại, các ông lớn như Meta và Google cũng không đứng yên. Họ đã bắt đầu:

• Phát triển chatbot tích hợp vào Facebook Messenger và Instagram DM.
• Ra mắt các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như LLaMA (Meta), Gemini (Google).
• Tăng cường AI tìm kiếm hình ảnh, video, cảm xúc – những thứ chatbot hiện chưa làm tốt.

Lợi thế của Meta và Google nằm ở hệ sinh thái quảng cáo đã hoàn chỉnh. Chatbot với họ chỉ là một định dạng mở rộng, còn OpenAI hay Perplexity vẫn đang xây dựng từ con số 0.

4.2. Quảng cáo trong tìm kiếm AI – Miếng bánh mới đang nóng lên

Nếu OpenAI quyết định triển khai quảng cáo, nhiều khả năng họ sẽ bắt đầu với công cụ tìm kiếm GPT chứ không phải ChatGPT, nơi quảng cáo có thể hiển thị tự nhiên hơn, tương tự cách Google đang làm.

Điều này giúp giảm thiểu gián đoạn hội thoại và duy trì mức độ tin cậy của các sản phẩm AI sáng tạo như Sora hay DALL-E.

Nói cách khác, quảng cáo qua chatbot sẽ không thay thế hoàn toàn mạng xã hội hay Google, nhưng chắc chắn sẽ giành được một phần doanh thu đáng kể, đặc biệt ở lĩnh vực tìm kiếm cá nhân hóa, giáo dục, y tế, thương mại điện tử và tư vấn chuyên sâu.

Dù chatbot AI mang đến nhiều hứa hẹn cho ngành quảng cáo, nhưng hiện tại vẫn còn quá sớm để xem đây là bước ngoặt thay đổi cuộc chơi. Theo trang Campaign, các chatbot vẫn đang trong quá trình hoàn thiện khả năng hiểu và dự đoán nhu cầu người dùng. Điều này khiến việc lồng ghép quảng cáo đôi khi còn mang tính thử nghiệm hơn là dựa trên dữ liệu chính xác.

Ở thời điểm hiện tại, chatbot có thể phát huy vai trò hỗ trợ như tạo nội dung cá nhân hóa cho các chiến dịch marketing. Giá trị thực sự nằm ở khả năng tăng hiệu suất cho hệ sinh thái quảng cáo sẵn có, đặc biệt trong việc tiến tới các hình thức quảng cáo siêu cá nhân hóa dựa trên ý định người dùng. Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước đầu và cuộc đua phát triển công nghệ vẫn còn rất dài phía trước.