Cảnh Báo: Những Cuộc Trò Chuyện Tưởng Riêng Tư Với AI Đang Bị Phơi Bày Trên Internet

Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo đã mở ra một thời đại mới, nơi con người có thể tâm sự, học hỏi, sáng tạo và làm việc cùng một chatbot không biết mệt mỏi: ChatGPT. Được phát triển bởi OpenAI và ra mắt vào cuối năm 2022, ChatGPT nhanh chóng trở thành một hiện tượng toàn cầu, với hàng trăm triệu người dùng chỉ sau vài tháng.

Không chỉ là một công cụ tiện ích, ChatGPT còn trở thành nơi nhiều người tìm đến để trút bầu tâm sự, giải tỏa cảm xúc hoặc thử nghiệm những ý tưởng sáng tạo chưa từng được nói ra. Chính vì vậy, niềm tin vào sự riêng tư và bảo mật của nền tảng này được xem là nền móng cốt lõi trong mối quan hệ giữa người dùng và công nghệ AI.

Thế nhưng, vào đầu tháng 8/2025, một sự cố nghiêm trọng đã làm lung lay nền móng đó. Theo trang công nghệ uy tín TechSpot, hàng ngàn cuộc trò chuyện riêng tư giữa người dùng và ChatGPT đã bị Google lập chỉ mục và công khai hiển thị trên công cụ tìm kiếm lớn nhất thế giới. Trong chớp mắt, những gì tưởng chừng “chỉ mình AI biết” lại có thể bị đọc bởi cả triệu người trên Internet. Sự việc không chỉ khiến người dùng cảm thấy bị phản bội, mà còn mở ra một cuộc tranh luận lớn về tương lai của quyền riêng tư trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo.

1. Chuyện gì đã xảy ra? Cơn ác mộng của hàng ngàn người dùng ChatGPT

Sự cố bảo mật được phát hiện đầu tiên bởi một số người dùng Reddit và diễn đàn Hacker News, khi họ tình cờ thấy các đoạn hội thoại với ChatGPT xuất hiện công khai trên Google Search. Chỉ với vài từ khóa như "chat.openai.com/share" hoặc "site:chat.openai.com", người ta có thể tìm thấy hàng nghìn đoạn trò chuyện, trong đó nhiều đoạn mang nội dung vô cùng cá nhân, nhạy cảm và không bao giờ được chủ nhân của chúng chia sẻ một cách có chủ ý.

Những đoạn chat bị lộ không phải là kết quả của một vụ hack, cũng không phải do lỗ hổng bảo mật truyền thống. Thủ phạm thực sự là một tính năng chia sẻ hội thoại dưới dạng công khai (opt-in) của OpenAI, được thiết kế nhằm giúp người dùng chia sẻ những đoạn trò chuyện hữu ích lên mạng xã hội hoặc web. Tuy nhiên, chính cách mô tả "mơ hồ" và không rõ ràng về rủi ro của tính năng này đã khiến nhiều người hiểu sai về mức độ công khai thực sự của đoạn chat khi họ nhấn nút "chia sẻ".

Theo Fast Company, chỉ bằng công cụ tìm kiếm thông thường, họ đã phát hiện gần 4.500 đoạn hội thoại, nhiều trong số đó có nội dung cực kỳ nhạy cảm, từ các vấn đề về sức khỏe tâm thần, chấn thương cá nhân, mối quan hệ đổ vỡ cho đến thông tin nội bộ doanh nghiệp.

2. Vì sao lại nghiêm trọng đến vậy? Cái giá của sự vô ý thức về dữ liệu

Một trong những yếu tố khiến sự cố trở nên đặc biệt nghiêm trọng là bởi nhiều người không nhận ra rằng khi họ chia sẻ đoạn chat, họ đang cho phép thế giới bao gồm Google lập chỉ mục và truy cập nội dung đó. Dù OpenAI có hiển thị cảnh báo trước khi người dùng chia sẻ nhưng ngôn ngữ được dùng mang tính "thân thiện", không nêu rõ hệ quả là các đoạn chat này có thể xuất hiện trên Internet vĩnh viễn.

Hậu quả là hàng loạt người rơi vào tình trạng bất ngờ bị “phơi bày”. Một số người dùng chia sẻ rằng họ từng dùng ChatGPT như một “người bạn tâm sự”, bày tỏ các suy nghĩ thầm kín mà họ chưa từng nói với ai, kể cả bác sĩ tâm lý. Một số đoạn chat tiết lộ các nỗi sợ hãi liên quan đến quá khứ bị lạm dụng, các kế hoạch bỏ trốn khỏi gia đình bạo lực, thậm chí là các câu hỏi liên quan đến tự tử.

Đáng lo hơn, một số nhân viên doanh nghiệp đã sử dụng ChatGPT để xử lý công việc, như tóm tắt biên bản họp, viết lại đoạn mã hoặc nhờ gợi ý chiến lược tiếp thị. Khi những đoạn hội thoại này bị chia sẻ công khai, hậu quả không chỉ là tổn thương cá nhân mà còn là rủi ro pháp lý và mất mát thông tin bí mật thương mại.

3. Vụ việc Samsung

Một trong những sự cố đáng nhớ nhất liên quan đến ChatGPT xảy ra vào năm 2023, khi một số nhân viên Samsung Electronics đã vô tình chia sẻ thông tin mật với ChatGPT. Họ sử dụng AI để hỗ trợ sửa lỗi mã nguồn và viết lại các đoạn code nội bộ, mà không biết rằng những gì họ nhập vào có thể được OpenAI lưu trữ và sử dụng để huấn luyện mô hình.

Kết quả là các đoạn mã bí mật lọt vào hệ thống của bên thứ ba mà không qua kiểm soát, khiến Samsung buộc phải cấm hoàn toàn việc sử dụng ChatGPT trong nội bộ và áp dụng các chính sách quản lý AI nghiêm ngặt hơn.

Sự kiện vừa diễn ra với tính năng chia sẻ của ChatGPT là lặp lại sai lầm cũ trong bối cảnh mới nhưng lần này hậu quả sâu rộng hơn rất nhiều. Không còn chỉ là doanh nghiệp, mà hàng ngàn cá nhân khắp thế giới đã bị ảnh hưởng.

4. Tòa án Mỹ và lệnh lưu trữ dữ liệu

Một thực tế gây bất ngờ khác: ngay cả khi người dùng không chia sẻ đoạn chat, dữ liệu vẫn không hoàn toàn thuộc về họ. Theo một phán quyết của tòa án Mỹ liên quan đến các vụ kiện bản quyền nhắm vào OpenAI, công ty này buộc phải lưu trữ tất cả các cuộc trò chuyện với ChatGPT vô thời hạn như một phần của quá trình điều tra.

Điều đó có nghĩa là mọi thông tin người dùng từng nhập vào từ truy vấn đơn giản đến những câu chuyện sâu kín đều đang nằm trên hệ thống máy chủ của OpenAI và có thể bị yêu cầu xuất trình theo pháp luật nếu cần thiết.

Việc này khiến khái niệm “riêng tư với AI” trở nên gần như bất khả thi trong môi trường pháp lý hiện tại, đặc biệt tại Mỹ. Người dùng, dù ý thức được hay không, đang đối mặt với nguy cơ mất kiểm soát hoàn toàn với những dữ liệu họ từng tưởng là riêng tư.

5. Phản ứng của OpenAI

Trước làn sóng phản ứng dữ dội từ cộng đồng người dùng, giới truyền thông và các chuyên gia bảo mật, OpenAI đã gỡ bỏ tính năng chia sẻ công khai, đồng thời tuyên bố đang hợp tác với Google để gỡ bỏ các kết quả đã bị lập chỉ mục.

Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng phản ứng này là “muộn màng” và không triệt để. Các nội dung đã bị Google lập chỉ mục một khi đã lưu vào bộ nhớ cache hoặc bị sao chép lại trên các nền tảng khác thì không thể bị xóa hoàn toàn. Một số đoạn chat nhạy cảm đã được chia sẻ lại lên diễn đàn, blog, thậm chí là các video TikTok, biến người dùng thành nạn nhân của sự lan truyền không thể kiểm soát.

Đồng thời, chính sách mô tả tính năng của OpenAI cũng bị chỉ trích mạnh mẽ. Cách diễn đạt “chia sẻ hữu ích” mà không nhấn mạnh hậu quả có thể dẫn đến hiểu lầm nghiêm trọng. Đặc biệt là trong bối cảnh nhiều người dùng không am hiểu sâu về công nghệ, ranh giới giữa “chia sẻ tạm thời” và “xuất hiện vĩnh viễn trên Internet” bị xóa nhòa.

6. Lựa chọn thay thế đó là Lumo của Proton 

Trong lúc niềm tin vào các chatbot AI phổ biến bị lung lay, một số công ty bảo mật đã bắt đầu tung ra những giải pháp thay thế chú trọng đến quyền riêng tư tuyệt đối.

Nổi bật trong số đó là Lumo, một chatbot AI do công ty bảo mật Thụy Sĩ Proton phát triển cũng chính là đơn vị đứng sau dịch vụ email mã hóa ProtonMail. Lumo hoạt động dựa trên các nguyên tắc:

• Mã hóa toàn bộ cuộc trò chuyện đầu-cuối (end-to-end encryption).

• Không lưu trữ nội dung chat trên máy chủ.

• Không thu thập thông tin cá nhân.

• Không hiển thị quảng cáo.

• Mã nguồn mở, cho phép kiểm tra độc lập và đóng góp cải tiến.

Với Lumo, người dùng có thể tương tác với chatbot mà không sợ thông tin bị ghi lại hoặc chia sẻ sai mục đích. Đây được xem là phản ứng tích cực đầu tiên trên thị trường AI nhằm giải quyết các lỗ hổng bảo mật mà ChatGPT và các nền tảng tương tự chưa làm tốt.

7. Khi công nghệ phát triển nhanh hơn ý thức pháp lý và đạo đức

Sự cố này không chỉ là lỗi kỹ thuật, mà còn là lời cảnh tỉnh về một thực tế: công nghệ đang phát triển nhanh hơn khung pháp lý và đạo đức xã hội. Khi các AI như ChatGPT được triển khai ở quy mô hàng trăm triệu người nhưng thiếu vắng các tiêu chuẩn bắt buộc về bảo mật, riêng tư và trách nhiệm, rủi ro sẽ không chỉ là cá nhân mà mang tính toàn hệ thống.

Người dùng cần nhận thức rõ: bất kỳ nội dung nào nhập vào AI đều có thể bị ghi lại. Không có gì đảm bảo rằng những dòng chữ tưởng chừng vô thưởng vô phạt ấy sẽ không xuất hiện trước tòa án, trên báo chí, hay trong bộ nhớ của hacker vào một ngày nào đó.

8. Kết luận

ChatGPT từng được ca ngợi là cuộc cách mạng trong giao tiếp giữa người và máy. Nhưng cuộc cách mạng ấy chỉ thực sự có ý nghĩa khi tôn trọng ranh giới con người, đặc biệt là ranh giới về quyền riêng tư và an toàn dữ liệu cá nhân.

Sự cố hàng ngàn đoạn chat bị lộ trên Google không chỉ là một lỗi vận hành, mà là biểu hiện của một lỗ hổng lớn trong thiết kế sản phẩm, quản lý rủi ro và giao tiếp với người dùng. Trong khi các nền tảng AI đang chạy đua về tốc độ và khả năng xử lý ngôn ngữ, có lẽ đã đến lúc ngành công nghệ cần chậm lại để nhìn sâu hơn vào điều gì là đúng và điều gì có thể làm tổn thương con người.

Niềm tin là tài sản quý giá nhất. Một khi đã mất đi, rất khó để giành lại. Và AI, nếu không bảo vệ niềm tin đó, sẽ chẳng bao giờ thực sự trở thành bạn đồng hành của nhân loại.